Quang thông cao nhưng ánh sáng không đều? Nguyên nhân và cách khắc phục
Nhiều người tin rằng chỉ cần chọn đèn có quang thông cao là không gian sẽ sáng đẹp và dễ chịu. Tuy nhiên, thực tế cho thấy không ít trường hợp dù quang thông lớn, ánh sáng vẫn loang lổ, chỗ sáng chói – chỗ thiếu sáng, khiến không gian mất thẩm mỹ và gây mỏi mắt. Nguyên nhân không nằm ở chỉ số quang thông, mà đến từ cách bố trí ánh sáng, góc chiếu và chất lượng của thiết bị. Để khắc phục triệt để, cần hiểu đúng bản chất của vấn đề.
Quang thông không quyết định độ đồng đều của ánh sáng
Quang thông (lumen) chỉ thể hiện tổng lượng ánh sáng mà đèn phát ra, chứ không phản ánh cách ánh sáng phân bổ trong không gian. Một bóng đèn có quang thông cao vẫn có thể cho ánh sáng tập trung vào một điểm, hoặc bị thất thoát khi chiếu vào tường, trần, vật cản. Độ đồng đều của ánh sáng phụ thuộc nhiều hơn vào góc chiếu, độ rọi (lux), độ phản xạ bề mặt và cách bố trí đèn.
Những nguyên nhân phổ biến khiến ánh sáng không đều
Bố trí đèn sai vị trí
Lắp đèn quá xa hoặc quá gần nhau làm ánh sáng không giao thoa đúng cách, tạo ra vùng tối ở giữa hoặc vùng sáng gắt ngay dưới đèn. Đây là nguyên nhân thường gặp trong phòng khách, văn phòng và nhà xưởng.
Góc chiếu quá hẹp
Một số loại đèn LED có góc chiếu nhỏ (15°–60°), phù hợp rọi điểm. Nếu lắp cho chiếu sáng chung, ánh sáng sẽ tập trung thành “vệt sáng”, gây loang lổ và mỏi mắt.
Đèn chất lượng kém hoặc chóa phản xạ không chuẩn
Chip LED không đồng đều, chóa phản quang kém hoặc tấm tán quang mỏng sẽ khiến ánh sáng bị sọc, loang và giảm độ đồng đều.
Trần nhà quá cao hoặc màu tường quá tối
Trần cao làm ánh sáng khó khuếch tán, còn tường tối làm giảm khả năng phản xạ ánh sáng, gây thiếu sáng cục bộ dù tổng quang thông vẫn cao.
Cách khắc phục ánh sáng không đồng đều
Tăng độ phủ thay vì tăng độ sáng
Thay vì dùng ít đèn công suất lớn, hãy dùng nhiều đèn công suất vừa với góc chiếu rộng để ánh sáng lan tỏa đều. Nguyên tắc: ánh sáng càng nhiều điểm phát, không gian càng đồng đều.
Chọn đúng loại đèn và góc chiếu
Với chiếu sáng chung, nên dùng đèn góc chiếu 90°–180° hoặc đèn panel, đèn âm trần tán quang lớn. Đèn rọi chỉ nên dùng nhấn điểm, không lắp toàn phòng.
Bố trí theo nguyên tắc ánh sáng giao nhau
Khoảng cách giữa các đèn nên đảm bảo vùng sáng giao thoa vừa đủ, tránh tạo vệt sáng độc lập. Với trần cao, có thể tăng số lượng đèn hoặc dùng thêm đèn thả, đèn wall-washer.
Ưu tiên đèn có tấm tán quang (diffuser) chất lượng
Tấm tán quang giúp ánh sáng mượt, giảm chói, loại bỏ hiện tượng điểm LED lộ sáng, tạo độ đồng đều dễ chịu cho mắt.
Quang thông cao chỉ đảm bảo “nhiều ánh sáng”, nhưng đồng đều hay không phụ thuộc vào chất lượng ánh sáng và cách bố trí. Muốn một không gian sáng đẹp, hãy xem quang thông kết hợp với góc chiếu, lux, giải pháp bố trí và chất lượng đèn. Chỉ khi ánh sáng đủ và phủ đều, không gian mới thực sự dễ chịu, thẩm mỹ và tốt cho thị lực.
Khám phá thêm: https://haledco.com/tu-van/con....g-thuc-tinh-quang-th